Jak prawidłowo napisać testament?

Co to jest testament?

Testament to jednostronna czynność prawna, w której określona osoba (spadkodawca, zwany też testatorem) rozrządza swoim majątkiem na wypadek swojej śmierci, czyli wskazuje swoją wolę odnośnie dziedziczenia swojego majątku

Nie ma wątpliwości, że sporządzenie testamentu to najlepszy sposób na zadysponowanie swoim majątkiem zgodnie ze swoją wolą. Spisanie testamentu oszczędzi także dodatkowych kłopotów najbliższym spadkodawcy.

Pamiętajmy, że testament możemy zawsze odwołać. W każdej chwili gdy zmienimy zdanie co do podziału majątku możemy sporządzić nowy testament. Wcześniejszy testament staje się wówczas nieważny.

Jak napisać testament?

Sporządzenie testamentu zwykłego jest bardzo proste. Należy pamiętać tylko o kilku zasadach:

• testament należy napisać w całości własnoręcznie – testament nie może być napisany na komputerze i wydrukowany na drukarce,
• testament należy własnoręcznie podpisać – najlepiej imieniem i nazwiskiem,
• należy wpisać datę sporządzenia testamentu – nie jest to obowiązkowe ale zalecane,
• testament może zawierać rozporządzenie majątkiem tylko jednej osoby – nawet małżonkowie nie mogą więc sporządzić testamentu wspólnie.

Testament powinien zawsze wskazywać spadkobiercę lub spadkobierców i określić w jakiej części będą dziedziczyć. Jeżeli tego nie uregulujemy to wszyscy spadkobiercy będą dziedziczyli po równo.

Przykład:

Do spadku powołuję mojego syna, Andrzeja Nowaka (urodzonego 16 czerwca 1951 r. w Poznaniu) w połowie. Pozostałą część spadku  otrzyma moja córka Jadwiga Kowalska (urodzoną 17 listopada 1963 r. w Poznaniu) oraz mój jedyny wnuk, syn Andrzeja, Jakub Nowak (urodzony 13 lipca 1984 r. w Poznaniu, oboje w częściach równych.

W testamencie możemy także wskazać alternatywnego spadkobiercę tzw. spadkobiercę podstawionego. Jest to bardzo przydatne. Może się bowiem zdarzyć, że osoba wskazana w testamencie nie będzie mogła lub chciała dziedziczyć. Wówczas warto wskazać osobę, która będzie dziedziczyć w drugiej kolejności.

Przykład:

Do spadku powołuję mojego syna, Andrzeja Nowaka (urodzonego 16 czerwca 1951 r. w Poznaniu) oraz moją córkę Jadwigę Kowalską (urodzoną 17 listopada 1963 r. w Poznaniu) w częściach równych. Gdyby którekolwiek z nich nie chciało lub nie mogło dziedziczyć wówczas udział będzie dziedziczył mój jedyny wnuk, syn Andrzeja, Jakub Nowak (urodzony 13 lipca 1984 r. w Poznaniu.

Powołanie do spadku nie może być uzależnione od spełnienia warunku np. ukończenia studiów na wskazanym kierunku czy zawarcia związku małżeńskiego ze wskazaną osobą. Gdy taki warunek zostanie wpisany w testamencie, w zależności od jego treści, albo w ogóle nie będzie brany pod uwagę albo spowoduje, że taka osoba nie będzie dziedziczyła.

Mało kto wie, ale nie można skutecznie zapisać konkretnej rzeczy (np. domu, samochodu, obrazu) konkretnie wskazanemu spadkobiercy np. synowi lub córce. Testator może jedynie wskazać w jakim stosunku dziedziczyć będą poszczególni spadkobiercy.

Aby przenieść konkretny składnik majątku na wskazanego spadkobiercę należy dokonać tego w drodze zapisu testamentowego. Jest to bardzo istotne gdyż sytuacja prawna spadkobiercy i zapisobiercy jest diametralnie różna.

Testament może zawierać polecenie konkretnego działania lub zaniechania np. polecenie kontynuowania nauki aż do uzyskania tytułu magistra, zaprzestania nadużywania alkoholu itp.

Przykład:

Jednocześnie polecam aby mój wnuk Jakub Nowak kontynuował naukę aż do uzyskania tytułu magistra.

Kiedy testament jest nieważny?

Pamiętajmy, że testament jest zawsze nieważny, jeżeli:

• jest sprzeczny z ustawą lub zasadami współżycia społecznego;
• w chwili sporządzenia testamentu spadkodawca działał pod wpływem groźby lub istotnego błędu;
• został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli.

Nieważny jest więc testament gdy testament np. wydziedziczył jedno ze swoich dzieci po otrzymaniu nieprawdziwych wiadomości na jego temat. Testament nie będzie ważny także wówczas gdy osoba go sporządzająca była przymuszana do zapisania swojego majątku wskazanej osobie. Nieważny będzie również testament gdy w chwili jego sporządzania testator nie był świadomy swoich czynów ze względu na wiek lub stan zdrowia lub działanie silnych leków psychotropowych.

Na nieważność testamentu z powyższych przyczyn można się powołać w ciągu trzech lat od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym razie nie później niż po upływie dziesięciu lat od otwarcia spadku.